Mısır’da seçimler: Mursi’yi devirerek Cumhurbaşkanı olan Sisi 2030’a kadar görevde kalabilir
2014 ve 2018 seçimlerinde yüzde 97 oyla cumhurbaşkanı seçilen Mısırlı lider ve eski general Abdülfettah El Sisi’nin, 10-12 Aralık’ta yapılacak seçimlerde tekrar kazanması ve 2030’a kadar görevde kalması bekleniyor.
Kamuoyu yoklamalarına göre Mısır’da 10-12 Aralık tarihleri arasında yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimlerine mevcut cumhurbaşkanı Abdülfettah el-Sisi önde gidiyor.
Muhalefete yönelik ağır baskılara ve kırılgan ekonomi ve güvenliğe rağmen, eski askeri komutanın on yıl süren iktidarı üçüncü dönemi kazanarak 2030’a kadar uzayabilir.
Birçok kişi sonucun zaten açık olduğunu düşünüyor.
Abdülfettah el-Sisi’nin Mısır’ın demokratik olarak seçilen ilk cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’yi askeri darbeyle devirmesinden bu yana on yıldan fazla zaman geçti.
Eski general hâlâ ülkeyi demir yumrukla yönetmeye devam ediyor.
Batılı analistlere göre Sisi’nin 2014 ve 2018’de yüzde 97 oy alarak elde ettiği “seçim zaferleri” bu sefer ne olacağı konusunda hiçbir şüpheye yer bırakmıyor.
Bir başka zafer, eski generalin 2030’a kadar iktidarda kalmasını sağlayacak.
Sisi, 2019 yılında Mısır Anayasasını değiştirerek ve başkanlık süresini dört yıldan altı yıla çıkararak kendisine üçüncü adaylığın yolunu açmıştı.
Abdülfettah el Sisi kimdir?
Destekçileri tarafından “mütevazi, yetkin”, muhalifleri tarafından ise “güvensiz ve şüpheci” olarak değerlendirilen Abdülfettah El Sisi’nin, Arap dünyasının en büyük ülkesi Mısır’da siyasete adım adım çıkış süreci şöyle: :
Kasım 1954’te Kahire’de doğan Sisi, muhafazakar bir ailenin on dört çocuğundan biriydi.
Bir esnafın oğlu olan Sisi, küçük yaşta askeri kariyer yapmaya karar verdi.
Ordunun yönettiği ülkede sosyal merdiveni birbiri ardına tırmandı.
Hayatının çoğunu kamuoyundan uzakta geçiren Sisi, 2012 yılında Mısır’ın Genelkurmay Başkanı ve Savunma Bakanı olarak öne çıktı.
Aslında bu sürpriz terfi ona, “Arap Baharı” sürecinden sadece bir yıl sonra, Mısır’ın demokratik olarak seçilmiş ilk cumhurbaşkanı Muhammed Mursi tarafından verilmişti.
O dönemde Sisi medyada Mursi’nin de mensubu olduğu Müslüman Kardeşler hareketine bağlı dindar bir Müslüman olarak tasvir ediliyordu.
Bu algı, Sisi’nin İslami grubun kurucusu Hasan El Benna’nın öğrencisi Abbas Sisi ile olan aile bağları üzerine inşa edildi.
Mursi kendi atadığı general tarafından görevden alındı
Kısmen İngiltere ve ABD’de eğitim gören Sisi, kuzey Mısır’daki askeri bölgenin komutanı olduktan sonra rütbeleri yükselterek askeri istihbaratın başına geçti.
Milyonlarca Mısırlının Mursi’nin istifasını talep ettiği Temmuz 2013’teki kitlesel ayaklanmaların ardından Sisi, eski cumhurbaşkanına ve kabinesine bir ültimatom verdi.
REKLAM“Stratejik” davranan Sisi, Mursi’nin istifasını açıkça talep etmedi ancak tüm siyasilere 48 saat içinde “halkın taleplerini karşılama” çağrısında bulundu.
Çünkü Muhammed Mursi reddetseydi, Mübarek sonrası geçiş sürecinden sorumlu olan ordunun “geleceğe yönelik bir yol haritası açıklaması” ve 2011’de başlayan siyasi gerginliğe son vermesi gerekecekti.
Beklendiği gibi Musri çağrıları reddetti ve istifa etmeyeceğini açıkladı.
İslamcı cumhurbaşkanı Mursi kısa sürede devrildi, ardından kendi atadığı genelkurmay başkanı tarafından tutuklandı ve hapsedildi.
Mısır güvenlik güçleri, Ağustos 2013’te Kahire’nin Rabaat el-Adawiya Meydanı’nda toplanan yüzlerce Mursi destekçisini öldürmüştü.
REKLAMİnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), bu protestocuların öldürülmesini olası bir “insanlığa karşı suç” olarak nitelendirdi.
O günden bu yana Sisi’nin “terör örgütü” olarak tanımladığı Müslüman Kardeşler’e yönelik baskılar sürüyor.
2014 seçimlerinde Sisi oyların yüzde 97’sini aldı
Sisi, Mayıs 2014’teki çok düşük katılımlı seçimde yüzde 97 ile cumhurbaşkanı seçilirken, tek rakibi oyların yalnızca yüzde 3’ünü alabildi.
Seçimlerdeki “ezici zaferinin” ardından muhalefet ve yerel ve uluslararası STK’lar Sisi’yi “otokratik yönetime geri dönmek istemekle” suçladı.
İktidara geldiğinden bu yana “baskıların benzeri görülmemiş boyutlara ulaştığına” ilişkin raporlar yayınlandı.
REKLAM2018’de oyların yüzde 97’sini alarak yeniden cumhurbaşkanı seçildi.
Nisan 2018’de yapılan ikinci cumhurbaşkanlığı seçiminde Sisi yüzde 97 oyla bir kez daha seçimin galibi ilan edildi.
Kendisine karşı yarışan rakibi tutuklanırken, diğer adaylar oylama öncesinde zaten yarıştan çekilmişti.
2019 yılında Kahire mahkemesindeki duruşmasına katılırken hastalanan Mursi, 67 yaşında hayatını kaybetti.
Müslüman Kardeşler’in temsil ettiği siyasal İslam’a karşı çıkan Mısırlılar için Sisi, ülkeyi Müslüman Kardeşler’in pençesinden kurtardı.
Gazze savaşı Sisi’yi öne çıkardı
Ekim 2023’te İsrail ile Hamas arasında çıkan savaş, Gazze’nin komşusu Mısır’ı ve dolayısıyla Sisi’yi diplomatik sahneye çıkardı.
REKLAMSisi, Filistinlilerin kitlesel olarak yerinden edilmesini kategorik olarak reddetti.
Öte yandan Gazze’ye yardım ulaştırılmasına ve rehinelerin müzakeresine aracılık etti.
Batılı uzmanlara göre Sisi, eksikliklerine rağmen birçok uluslararası lider tarafından bölgede “istikrar ve güvenliğin garantörü” olarak görülüyor.
Ayrıca analistler, insan hakları ihlallerini görmezden gelen Batı’nın, Ortadoğu’nun kaotik ikliminde Sisi’yi kilit bir müttefik olarak görmek istediğini değerlendiriyor.
